Artikel Toespraken Dodenherdenking
Steenbergen, 4 mei 2025
Toespraak loco-burgemeester Remery - Welberg
Dames en heren, (jongens en meisjes),
Vandaag zijn we bij elkaar om te herdenken.
Tachtig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog staan we, zoals elk jaar, stil bij de verschrikkingen van toen. Bij de vele miljoenen mensenlevens die zinloos verloren zijn gegaan. Bij de verzetsstrijders, bij onze bevrijders, en bij het grote leed, ook van de mensen hier in onze eigen gemeente. Zodat we nooit vergeten wie zij waren en wat zij hebben gedaan voor onze vrijheid. Door de slachtoffers te blijven benoemen, houden we hun nagedachtenis in ere.
We herdenken de gevallenen, ieder op onze eigen manier. Bijvoorbeeld door samen te komen hier, op deze plek. In mei, in het eerste weekend van november, of wanneer we maar willen.
Want, dankzij de aanleg van het vorig najaar geopend klaproosveld, hebben we een plek gerealiseerd waar we heel het jaar door rust kunnen vinden, tot bezinning kunnen komen én stil kunnen staan bij alle oorlogen en vredesmissies, waarbij - ook na de Tweede Wereldoorlog - Nederlandse militairen betrokken zijn geweest of gesneuveld zijn. Zo eren we ook onze veteranen, die hun leven in de waagschaal hebben gelegd om de vrede te bewaren of te herstellen.
Herdenken kunnen we overal, waar we maar willen en met wie we maar willen. Door thuis, aan de keukentafel, met elkaar het gesprek aan te gaan. Door de herinnering levend te houden aan familie, vrienden of bekenden die we als gevolg van oorlogsgeweld moeten missen. Door te luisteren naar de verhalen van de laatste ooggetuigen van de Tweede Wereldoorlog.
Herdenken is niet plaatsgebonden, zo blijkt wel uit de verbinding tussen Welberg, onze gemeente, en de twee Canadese regimenten die ons indertijd hebben bevrijd. Door als bondgenoten op zo'n grote afstand tegelijkertijd onze vrijheidsklokken te luiden, geven we een krachtig tegengeluid aan de óntwrichting in de wereld.
Onze burgemeester is op dit moment zelfs in Canada, om de banden met onze vrienden daar aan te halen en verder te versterken.
De afgelopen maanden hebben veel verenigingen en organisaties ons laten beseffen hoe belangrijk het is om in vrijheid te mogen leven. Met het programma "Samen 80 jaar vrij" konden we in al onze kernen invulling geven aan de thema's herdenken, vieren, doorgeven en verbinden.
Laten we dat blijven doen, generatie na generatie. Opdat wij nooit vergeten.
Dank u wel.
Toespraak wethouder Baali - Dinteloord
Vandaag, op 4 mei, komen wij samen. Jong en oud. Inwoners, ondernemers, scholieren, vrijwilligers, leden van de Oranjevereniging Dinteloord. We staan hier in het hart van Dinteloord om te herdenken. Om stil te staan bij de mensen die hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid. Bij hen die slachtoffer werden van de Tweede Wereldoorlog.
Maar laten we ook stilstaan bij de slachtoffers van oorlog en geweld wereldwijd in de jaren daarna en, niet te vergeten, op dit moment. Want helaas is oorlog geen geschiedenisboek. Was het maar waar. Het is ook de realiteit van vandaag. We zien en horen het dagelijks in de krant, op tv en internet; de gruwelijke beelden uit met name Oekraïne en het Midden-Oosten. De machteloosheid van de bevolking, de ontreddering van al die duizenden, onschuldige kinderen. Ook de overlevenden zijn nu al getekend voor het leven.
Hier leven wij 80 jaar in vrijheid. Een indrukwekkende mijlpaal. Tachtig jaar waarin we mochten opgroeien, leren, werken, liefhebben en dromen in een land zonder oorlog. Dromen van vrede en vrijheid. Dromen van een toekomst, zonder restricties. Zonder bang te hoeven zijn dat ons lot wordt bepaald door wie we zijn en wat we denken, hoezeer deze vrijheden soms ook onder druk staat.
Juist daarom is het zo belangrijk om samen te blijven herdenken, om stil te blijven staan bij de onschatbare waarde van vrijheid, en moeite te blijven doen om die vrijheid – in al z'n facetten – te verdedigen.
Dat vraagt om zorg en aandacht, van ons allemaal. Om respect voor elkaars mening en de moeite om te blijven luisteren naar de verhalen uit het verleden en daar lering uit te trekken. Om in contact te blijven en zo te voorkomen dat nepnieuws en vooroordelen ons wereldbeeld beïnvloeden of zelfs bepalen. Om kritisch in de spiegel naar onszelf te blijven kijken en om de herinnering levend te houden aan alle slachtoffers van oorlogsgeweld.
De afgelopen maanden stonden wij in heel onze gemeente stil bij "Samen 80 jaar vrij". Ook hier in Dinteloord. Denk bijvoorbeeld aan het vrijheidsfestival, de Liberation Tour en de komst van het monument voor de gevallen vliegeniers. Deze mooie momenten waren niet mogelijk zonder de inzet van vele vrijwilligers en betrokken organisaties. Ik wil hen dan ook zeker nogmaals bedanken.
Met elkaar hebben we invulling gegeven aan de thema's herdenken, vieren, verbinden en doorgeven. Want herdenken verbindt, maar het is ook heel belangrijk om aan nieuwe generaties de verhalen door te blijven vertellen over de oorlog en de bevrijding, en over het afschuwelijke bombardement waarbij – op het laatste moment – zoveel inwoners van Dinteloord zijn omgekomen.
Het zijn verhalen en gebeurtenissen die we ons eigenlijk amper kunnen voorstellen. Zo heb ik ook veel gehoord van mijn opa, Opa Musters. Hij was een jongetje van 5 jaar toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak en vertelde mij eens hoe de mannen uit zijn familie werden meegenomen naar de schuur en stevig werden ondervraagd door Duitse soldaten. Het is moeilijk voor te stellen hoe dit op hem overkwam. Maar dat hij bang was en in angst leefde, staat buiten kijf.
Laten we er met elkaar voor zorgen dat we niet opnieuw in angst moeten leven. En dat de lessen uit ons verleden voortleven in het heden, in de momenten die we samen delen, en in de vragen die we moeten blijven stellen. Om vreedzaam en in vrijheid te kunnen blijven leven.
Meningen verharden, verschillen worden uitvergroot. Juist in zulke tijden is het belangrijk dat we elkaar niet uit het oog verliezen, maar de verbinding blijven zoeken.
Daarom is het nu belangrijker dan ooit dat we naar elkaar luisteren. Dat we nieuwsgierig blijven naar het verhaal van de ander, ook als het anders is dan het onze. Dat we elkaar blijven respecteren, ook als we het niet altijd eens zijn. Dat we met elkaar in gesprek blijven – niet tegenover elkaar, maar met elkaar.
Vrijheid betekent niet dat we allemaal hetzelfde moeten denken. Vrijheid betekent dat we de ruimte geven aan verschillen en dat we onszelf mogen zijn – zonder dat het ons verdeelt.
Ik hoop dat jullie deze gedachtegang met mij delen. En dat we daar met elkaar voor blijven zorgen. Vandaag, morgen en de komende 80 jaar – en daar ver voorbij.
Dank u wel.
Toespraak loco-burgemeester Remery – Steenbergen
Beste aanwezigen,
Naar goed gebruik staan we vanavond, op 4 mei, samen stil bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, waaraan 80 jaar geleden voor ons land een einde kwam. Onze gemeente werd al eerder bevrijd, in het najaar van 1944. Vandaar dat we afgelopen najaar ook in al onze kernen invulling hebben gegeven aan "Samen 80 jaar vrij", met als onderliggende thema's 'herdenken – vieren – doorgeven en verbinden'.
Tachtig jaar na dato, zijn er steeds minder mensen die de oorlog bewust hebben meegemaakt, wat betekent dat het steeds belangrijker wordt om aan nieuwe generaties door te geven waarom we moeten blijven herdenken. Waarom we nooit mogen vergeten wat er kan gebeuren, als we niet alert zijn op ontbinding in de samenleving. Als we niet goed naar elkaar luisteren en als we onze mening laten afhangen van propaganda of nep-nieuws. Als we de ander veroordelen op basis van afkomst, geloof of geaardheid. Als we niet bereid zijn om te leren van het verleden.
Helaas is dit allemaal aan de orde van de dag en leven talloze mensen over heel de wereld in angst en onzekerheid. Ontelbare levens worden betreurd, van kinderen en volwassenen die vaak part noch deel hebben aan de conflicten waarin zij verzeild zijn geraakt. Landen liggen in puin en vrede, of zelfs de kans daarop, lijkt soms wel verder weg dan ooit. En probeer er nog maar eens achter te komen waar het nu eigenlijk misging. Er is geen touw meer aan vast te knopen, voor zover dat ooit het geval was, want er zijn géén valide argumenten om oorlog te voeren. Toch? Ik kan ze in ieder geval niet verzinnen. Zolang wij er met elkaar daar hetzelfde over denken, gloort er hoop.
"Een betere wereld begint bij jezelf" is een gevleugelde uitspraak en zo is het natuurlijk ook. Je zult zelf het goede voorbeeld moeten geven en je best moeten doen om vreedzaam samen te leven met de mensen om je heen. Dat begint in je eigen gezinssituatie, je familie, in je vriendenkring, binnen verenigingen, en met collega's op werk.
We weten allemaal hoe moeilijk het soms kan zijn om zelfs op deze kleine schaal al de vrede te bewaren. Laat staan dat we een oplossing voorhanden hebben om wereldvrede te bewerkstelligen.
Maar, alle kleine beetjes helpen in mijn overtuiging. Je hóeft niet te reageren op elk Facebookbericht waar je iets van vindt... Je hóeft geen ruzie te maken met de buurman over de schutting die misschien net iets te hoog is uitgevallen... Je hoeft geen klasgenootje te pesten omdat hij of zij misschien een beetje anders is dan jij, want we zijn tenslotte allemaal verschillend.
En zeg nou zelf: Zonder die verschillen zou de wereld er maar grijs en saai uitzien, nietwaar?
Bovendien moeten we onszelf altijd blijven afvragen of onze eigen waarheid ook wel de échte waarheid is. Dat lukt alleen maar als we goed naar elkaar blijven luisteren, zelfstandig blijven nadenken, en open blijven staan voor verschillende meningen.
In de hectiek van alledag, is dat makkelijker gezegd dan gedaan, maar onze vrijheid is het meer dan waard. Onze vrijheid is kwetsbaar en vereist daarom dat we elkaar blijven vinden. Dat we elkaar blijven respecteren en elkaar, eerst en vooral, als gelijken zien.
"Samen 80 jaar vrij" heeft ons laten zien hoe goed wij hiertoe in De Heen, Dinteloord, Kruisland, Nieuw-Vossemeer, Steenbergen en Welberg in staat zijn.
Na vandaag wordt het steeds meer een kwestie van "Samen Blijvend Herdenken", samen met de generaties van de toekomst. Zoals de leerlingen van basisschool Maria Regina, adoptant van het bevrijdingsmonument, hier op het Kerkplein. De kinderen hebben zich in aanloop naar deze herdenking uitgebreid verdiept in onze oorlogs- en bevrijdingsgeschiedenis. Ze hebben het verzetsheldenmonument bezocht, evenals de begraafplaats, en ze hebben ervoor gezorgd dat deze herdenkingsplek er netjes bijligt.
Dank jullie wel, voor jullie grote betrokkenheid en aanwezigheid.
Aan mij vanavond de eer om - namens ons gemeentebestuur, en daarmee ook uit naam van U allen - een krans te leggen bij het monument, dat ons als een rots in de branding blijft herinneren aan een afschuwelijke geschiedenis, die zich nooit meer mag herhalen.
Om uiting te geven aan het thema 'doorgeven' zal ik deze krans leggen, samen met mijn dochter Yara. Want, als we zeggen 'de jeugd heeft de toekomst', laten we er dan ook allemaal voor zorgen dat zij een toekomst hebben om naar uit te kijken. Een toekomst waarin onze kinderen en kleinkinderen in vrede, vrijheid en veiligheid kunnen leven. Die verplichting ga ik graag en vol overtuiging met u aan.
Dank u wel.
TOESPRAAK LIBERATION DINER NORTH BAY
Dear friends of the Regiment and dear representatives of the cities of North Bay and Timmins,
Let me begin by saying how proud I am to be your guest of honor this Liberation Weekend, here at the Algonquin Regiment, in the year you are celebrating your 125th anniversary. My sincere congratulations on this wonderful jubilee!
80 years after those brave Canadian soldiers – including many from the Algonquin Regiment – helped liberating our municipality, I think it's truly special that we are still so closely connected.
This weekend – tonight, tomorrow and Monday – we hope to strengthen our historical bond even further, and make it futureproof.
After 80 years of freedom, it may be more important than ever to hold tightly to the alliances we built in the past. We all know why, don't we?
Tomorrow, during the commemoration ceremony, much more will said about this. But tonight as well, I believe it's important to keep the victims in our thoughts: your soldiers, and the citizens of Welberg and Steenbergen, who paid the highest possible price for our freedom.
The Algonquin Regiment especially suffered greatly during the Battle of the Scheldt in our region. Many of your men lost their lives, were wounded, or taken prisoner.
One of them was Major Keith Stirling from Timmins. His daughter, Sandy, has visited our community several times. During the commemoration and celebrating of 70 years of freedom she planted a special tree in Welberg – a maple tree, of course – so that her father and his comrades will always be remembered.
Tonight, she is also here in our company, and I'm very glad to see her again.
Tomorrow it's the Day of National Remembrance in the Netherlands, which makes it extra special for me to be here, so far away from home.
As a mayor, and I'm sure you will understand this, I am normally expected to attend and speak at the ceremony in Steenbergen.
This makes it even more meaningful to be here with you – and it makes sense too. Because in 1944, the Algonquins traveled so many miles to Europe, to the Netherlands, and to our municipality, to set us free.
I'm sure that back then, most of them never heard of a village called Welberg. And, unlike today, they had no mobile phones to call home. They must have been terrified – fighting a brutal war, so far away from their loved ones.
It's something, we hardly can imagine today.
When you realize all of this, it was an easy decision for me – a true no-brainer - to say yes when you invited me to come over to North Bay this very weekend.
We first talked about this when I had the honor of handing over your own Regimental Bell on November 2nd last year, together with Angelo Somers from the Welberg Liberation Monument Foundation.
We did so, on behalf of the people of our community, who made it possible to create and donate this third bell – a symbol that connects us forever.
Tell me: How proud can a mayor be?
Thanks to this bond, we now have a great opportunity to expand our relationship – not just between the Regiment and our community, but also between the municipalities of North Bay, Timmins and Steenbergen.
As mayors, we can start working out how to make this connection practical. As a first step, on Monday, we will sign our Proclamation of Friendship.
You might know the saying "Better a good neighbor "than a distant friend"? But when it comes to this bond, I belief we need both.
Looking forward to the rest of this evening and the days ahead, I would once again like to express my gratitude for inviting me.
As a token of that gratitude. I have brought a special gift that I would like to present to your Commanding Officer, Lieutenant-Colonel Kirk Langdon.
As you can see, it's a miniature version of the original Welberg-bell...
You can't really ring it, but if you look closely, the clapper can still move.
Most of all, I hope you will find a special place for it here at the Armoury.
Thanks again and let's all have a unforgettable night together!
TOESPRAAK HERDENKING 4 MEI NORTH BAY
Dear friends,
First of all, I would like to say what a great honor it is for me to be present here during this special Liberation Weekend, on behalf of the community of Steenbergen.
Today, in the Netherlands, we mark our National Commemoration. In my opinion there's no better day to be here with you, united in remembering our shared history and cause:
80 years of freedom, that we owe to your soldiers, who fought so bravely in such a heavy battle. Many of them never came home again...
It's impossible for us to imagine the suffering they endured, in the terrible conditions they faced. It must have been terrifying, far beyond our imagination. Far away from their families and friends, they had only each other to rely on. Those who survived, I hope, felt the deep gratitude of our citizens, for setting them free after five long years of repression.
Sadly many – most of them young men – never lived to see that gratitude.
During the Battle of Welberg, part of the larger and crucial Battle of the Scheldt, fifteen Algonquins gave their lives while liberating our municipality. Forty-five soldiers were wounded, and twenty-seven were taken prisoner.
At the same time, thirty of our own citizens lost their lives.
For all these sacrifices, for all the losses suffered by so many families, we can never thank them enough. Though words may sometimes feel inadequate, it is our obligation to keep their memory alive – to never forget them, and to honor them forever. We must remain grateful for the freedom we have enjoyed ever since, especially now that we see how fragile freedom can be, given everything happening in the world today.
We must never close this chapter, because it is our mutual history – a story that still lives and breathes in the present. From this shared past, we must build a future-proof bond between us. We can do so by understanding where we came from, and by continuing to tell the stories of our ancestors to every new generation.
Sometimes it is difficult to find the right words – or even new words – to express these deep feelings. Because while we may know the facts of war, we can only imagine what it truly feels like to live through one.
What it feels like when you are no longer free to be yourself — except, perhaps, in the privacy of your own mind.
That is why, later during this ceremony, we will observe a moment of silence – to pause and reflect on the fallen. And that is also why we ring our bells – a tradition that started about twenty years ago with the Liberation Monument, known as De Klok, in Welberg.
A first replica of that bell was given to the South Alberta Light Horse Regiment, in 2016. Last November, we were proud to hand over another one to you, the Algonquin Regiment.
Today, three bells exist — and at least twice a year, they ring together, across continents, as a symbol of our unity and remembrance.
Thanks to the efforts of the Welberg Liberation Monument Foundation and the people of our community, I believe we have created a truly unique way of intercontinental commemoration. As mayor, I consider it a great honor to be here today to formally hand over the bell once again – this time on Canadian soil.
By doing so, I am convinced that we not only honor the legacy of the fallen, but we also strengthen our shared commitment to building a more peaceful world.
Our bells are not just ordinary bells; they are bells of liberty, crying out for freedom. Every time they ring, they tell our stories – the stories of our loved ones, and of those we miss so dearly.
To keep the memory alive, we also created a special poppy field at the Welberg Liberation Monument, which was officially opened last November. A delegation from the Algonquin Regiment was present, as well as the Canadian Ambassador to the Netherlands, who showed great respect for the project – and I am sure those who attended will agree with me that he was deeply moved. Like we all were.
The poppy field was born from a promise made by Angelo and Hanneke Somers – founders of the Liberation Monument – to one of the Canadian veterans who helped liberate our region: that poppies would bloom there forever.
As you know, poppies are a powerful symbol of remembrance for the fallen.
So, dear friends:
Let us continue to ring our bells of liberty, and sow poppies wherever and whenever we can – in the hope that peace will grow and endure.
Trusting in this hope,
Thanks very much for your attention.
